Jak ubiegać się o świadczenia z pomocy społecznej?

Podstawą przyznania świadczenia z pomocy społecznej jest wywiad środowiskowy przeprowadzony przez pracownika socjalnego – w ciągu 14 dni od daty otrzymania informacji o potrzebie przyznania świadczenia lub o zmianie sytuacji osobistej czy też majątkowej osoby lub rodziny korzystającej z pomocy – w miejscu zamieszkania bądź w innym miejscu stałego lub czasowego pobytu osoby zainteresowanej.
Prawo do świadczeń z pomocy społecznej przysługuje osobom i rodzinom, których dochód na osobę nie przekracza (art.8 pkt.1 ustawy o pomocy społecznej):

• osobie samotnie gospodarującej, której dochód nie przekracza kwoty 542 zł;
• osobie w rodzinie, w której dochód na osobę nie przekracza kwoty 456 zł;
• rodzinie, której dochód nie przekracza sumy kwot kryterium dochodowego na osobę w rodzinie.

Przy jednoczesnym wystąpieniu co najmniej jednego z powodów wymienionych w art. 7 pkt. 2-14 lub innych okoliczności uzasadniających udzielenie pomocy społecznej tj.:

• sieroctwa,
• bezdomności,
• bezrobocia,
• niepełnosprawności,
• długotrwałej lub ciężkiej choroby,
• przemocy w rodzinie,
• potrzeby ochrony macierzyństwa lub wielodzietności,
• bezradności w sprawach opiekuńczo-wychowawczych i prowadzenia gospodarstwa domowego, zwłaszcza w rodzinach niepełnych lub wielodzietnych,
• trudności w integracji osób, które otrzymały status uchodźcy,
• trudności w przystosowaniu do życia po zwolnieniu z zakładu karnego,
• alkoholizmu lub narkomanii,
• zdarzenia losowego i sytuacji kryzysowej,
• klęski żywiołowej lub ekologicznej.

Za dochód rodziny uważa się sumę miesięcznych dochodów osób w rodzinie z miesiąca poprzedzającego złożenie wniosku lub w przypadku utraty dochodu z miesiąca, w którym wniosek został złożony bez względu na tytuł i źródło ich uzyskania, pomniejszoną                  o miesięczne obciążenie podatkiem dochodowym od osób fizycznych, składki z tytułu ubezpieczeń: zdrowotnego, emerytalnego, rentowych i chorobowego oraz o kwotę                 w wysokości alimentów świadczonych na rzecz innych osób, jednorazowe pieniężne świadczenia socjalne oraz wartości świadczeń w naturze.

Rodzaj, forma i rozmiar świadczenia dostosowywane są nie tylko do okoliczności uzasadniających przyznanie pomocy, ale także do celów i możliwości pomocy społecznej.

Osoby i rodziny korzystające z pomocy społecznej są zobowiązane do współdziałania  z pracownikiem socjalnym w rozwiązywaniu ich trudnej sytuacji życiowej. Brak takiego współdziałania, odmowa zawarcia kontraktu socjalnego niedotrzymanie jego postanowień, nieuzasadniona odmowa podjęcia pracy przez osobę bezrobotną lub nieuzasadniona odmowa podjęcia leczenia odwykowego w zakładzie lecznictwa odwykowego przez osobę uzależnioną, mogą stanowić podstawę do odmowy świadczenia, uchylenia decyzji o przyznaniu świadczenia lub wstrzymania świadczeń pieniężnych z pomocy społecznej. W przypadku stwierdzenia przez pracownika socjalnego marnotrawienia przyznanych świadczeń, ich celowego niszczenia lub korzystania w sposób niezgodny z przeznaczeniem bądź marnotrawienia własnych zasobów finansowych może nastąpić ograniczenie świadczeń, odmowa ich przyznania albo przyznanie pomocy w formie świadczenia niepieniężnego. W przypadku stwierdzonych przez pracownika socjalnego dysproporcji miedzy udokumentowaną wysokością dochodu a sytuacją majątkową osoby lub rodziny, wskazującą, że osoba ta lub rodzina jest w stanie przezwyciężyć trudną sytuację życiową, wykorzystując własne zasoby majątkowe, w szczególności w przypadku posiadania znacznych zasobów finansowych, wartościowych przedmiotów majątkowych lub nieruchomości, można odmówić przyznania świadczenia.

Osoby i rodziny korzystające ze świadczeń pomocy społecznej są obowiązane niezwłocznie poinformować organ, który przyznał świadczenie, o każdej zmianie w ich sytuacji osobistej, dochodowej i majątkowej, która wiąże się z podstawą do przyznania świadczeń.

Decyzje o przyznaniu świadczeń wydawane są w formie pisemnej. Od decyzji wydanej przez Ośrodek przysługuje Klientowi prawo do odwołania do Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Zamościu za pośrednictwem Kierownik tut. Ośrodka.

 Rodzaje świadczeń:

 1. Zasiłek stały

 Zasiłek stały przysługuje:

1.  pełnoletniej osobie samotnie gospodarującej, niezdolnej do pracy z powodu wieku lub całkowicie niezdolnej do pracy, jeżeli jej dochód jest niższy od kryterium dochodowego osoby samotnie gospodarującej;
2.  pełnoletniej osobie pozostającej w rodzinie, niezdolnej do pracy z powodu wieku lub całkowicie niezdolnej do pracy, jeżeli jej dochód, jak również dochód na osobę w rodzinie są niższe od kryterium dochodowego na osobę w rodzinie.

 Zasiłek stały ustala się w wysokości:

1. w przypadku osoby samotnie gospodarującej - różnicy między kryterium dochodowym osoby samotnie gospodarującej a dochodem tej osoby, z tym że kwota zasiłku nie może być wyższa niż 529 zł  miesięcznie;
2. w przypadku osoby w rodzinie - różnicy między kryterium dochodowym na osobę w rodzinie a dochodem na osobę w rodzinie.

 Kwota zasiłku stałego nie może być niższa niż 30 zł miesięcznie.

W przypadku zbiegu uprawnień do zasiłku stałego i renty socjalnej, świadczenia pielęgnacyjnego lub dodatku z tytułu samotnego wychowywania dziecka i utraty prawa do zasiłku dla bezrobotnych na skutek upływu ustawowego okresu jego pobierania, zasiłek stały nie przysługuje.

Wymagana dokumentacja:

• wniosek strony,
• aktualne orzeczenie o stopniu niepełnosprawności (stopień znaczny bądź umiarkowany),
• udokumentowanie sytuacji materialnej.

 2. Zasiłek okresowy

 Zasiłek okresowy przysługuje w szczególności ze względu na długotrwałą chorobę, niepełnosprawność, bezrobocie, możliwość utrzymania lub nabycia uprawnień do świadczeń z innych systemów zabezpieczenia społecznego:

1. osobie samotnie gospodarującej, której dochód jest niższy od kryterium dochodowego osoby samotnie gospodarującej;
2. rodzinie, której dochód jest niższy od kryterium dochodowego rodziny.

Zasiłek okresowy ustala się:

1. w przypadku osoby samotnie gospodarującej - do wysokości różnicy między kryterium dochodowym osoby samotnie gospodarującej a dochodem tej osoby, z tym że kwota zasiłku nie może być wyższa niż 418 zł miesięcznie;
2. w przypadku rodziny - do wysokości różnicy między kryterium dochodowym rodziny a dochodem tej rodziny.

Kwota zasiłku okresowego ustalona zgodnie z ust. 2 nie może być niższa niż 50 % różnicy między:

1. kryterium dochodowym osoby samotnie gospodarującej a dochodem tej osoby;
2. kryterium dochodowym rodziny a dochodem tej rodziny.

Kwota zasiłku okresowego nie może być niższa niż 20 zł miesięcznie.

W przypadku podjęcia zatrudnienia przez osobę objętą kontraktem socjalnym pobierającą zasiłek okresowy, może być on wypłacany nadal niezależnie od dochodu, do dnia wynikającego z decyzji przyznającej zasiłek okresowy, nie dłużej jednak niż do 2 miesięcy   od dnia, w którym osoba została zatrudniona. W tej sytuacji zasiłek okresowy jest wypłacany niezależnie od dochodu nie częściej niż raz na 2 lata.

Okres, na jaki jest przyznawany zasiłek okresowy, ustala ośrodek pomocy społecznej na podstawie okoliczności sprawy.

 Wymagana dokumentacja:

• wniosek strony,
• dokumenty obrazujące całokształt sytuacji materialnej, zawodowej, zdrowotnej np. zaświadczenie o zarobkach wystawione z miesiąca poprzedzającego datę złożenia wniosku, nakaz podatkowy, dowód opłacenia składki KRUS,  odcinek z emerytury lub renty – kserokopia decyzji, w przypadku ponoszenia kosztów leczenie- zaświadczenie lekarskie oraz rachunki za leki, karty szpitalne, orzeczenie o niepełnosprawności, itp.

3. Zasiłek celowy

Prawo do świadczenia posiada osoba bądź rodzina, której dochód nie przekracza kryterium dochodowego oraz spełniona jest jedna z w/w okoliczności. Jest to świadczenie fakultatywne przyznawane na zaspokojenie niezbędnej potrzeby bytowej, a w szczególności na pokrycie części lub całości kosztów zakupu żywności, leków i leczenia, opału, odzieży, niezbędnych przedmiotów użytku domowego, drobnych remontów i napraw w mieszkaniu, a także kosztów pogrzebu.

Wymagana dokumentacja:

• wniosek strony,
• dokumenty obrazujące całokształt sytuacji materialnej, zawodowej, zdrowotnej np. zaświadczenie o zarobkach wystawione z miesiąca poprzedzającego datę złożenia wniosku, nakaz podatkowy, dowód opłacenia składki KRUS,  odcinek z emerytury lub renty – kserokopia decyzji, w przypadku ponoszenia kosztów leczenie- zaświadczenie lekarskie oraz rachunki za leki, karty szpitalne, orzeczenie o niepełnosprawności, itp.

4. Świadczenie pieniężne w postaci zasiłku celowy na zakup żywności z programu „Pomoc państwa w zakresie dożywiania”:

• osobie samotnie gospodarującej, której dochód nie przekracza 150 % z kwoty 542 zł;
• osobie w rodzinie, w której dochód na osobę nie przekracza 150 % z kwoty 456 zł;
• posiłki dla dzieci w szkołach i stołówce;

Wymagana dokumentacja:

• wniosek strony,
• dokumenty obrazujące całokształt sytuacji materialnej, zawodowej, zdrowotnej np. zaświadczenie o zarobkach wystawione z miesiąca poprzedzającego datę złożenia wniosku, nakaz podatkowy, dowód opłacenia składki KRUS,  odcinek z emerytury lub renty – kserokopia decyzji, w przypadku ponoszenia kosztów leczenie- zaświadczenie lekarskie oraz rachunki za leki, karty szpitalne, orzeczenie o niepełnosprawności, itp.

5. Zasiłek celowy specjalny

Może być przyznany w szczególnie uzasadnionych okolicznościach przy przekroczonym kryterium dochodowym, w szczególności na pokrycie części lub całości kosztów leczenia.

Wymagana dokumentacja:

• wniosek strony,
• dowody odzwierciedlające szczególnie trudną sytuację materialną, zawodową, zdrowotną osoby bądź rodziny,
• potwierdzenie sytuacji materialnej np. zaświadczenie o zarobkach wystawione            z miesiąca poprzedzającego datę złożenia wniosku, nakaz podatkowy, dowód opłacenia składki KRUS,  odcinek z emerytury lub renty – kserokopia decyzji, w przypadku ponoszenia kosztów leczenie- zaświadczenie lekarskie oraz rachunki za leki, karty szpitalne, orzeczenie o niepełnosprawności, itp.

6. Usługi opiekuńcze

Wymagana dokumentacja:

• wniosek strony,
• zaświadczenie o stanie zdrowia oraz zaświadczenie, ze dana osoba wymaga opieki osoby drugiej,
• udokumentowanie sytuacji materialno – bytowej (decyzja ZUS, odcinek od renty lub emerytury, zaświadczenie o zarobkach, itp).

7. Umieszczenie w Domu Pomocy Społecznej

Wymagana dokumentacja:

• wniosek osoby ubiegającej się umieszczenie w placówce lub przedstawiciela ustawowego,
• zaświadczenie lekarskie,
• zaświadczenie psychologa w przypadku upośledzenia umysłowego,
• aktualne badania,
• pisemna zgoda osoby ubiegającej się o umieszczenie i wyrażenie zgody na potrącanie odpłatności za pobyt z renty, emerytury,
• kserokopia decyzji z ZUS + aktualny odcinek od renty, emerytury,
• kserokopia dowodu osobistego.

8. Praca socjalna

Praca socjalna świadczona jest na rzecz poprawy funkcjonowania osób i rodzin w ich środowisku społecznym. Prowadzona jest:

1. z osobami i rodzinami w celu rozwinięcia lub wzmocnienia ich aktywności i samodzielności życiowej;
2. ze społecznością lokalną w celu zapewnienia współpracy i koordynacji działań instytucji i organizacji istotnych dla zaspokajania potrzeb członków społeczności.

Praca socjalna może być prowadzona w oparciu o kontrakt socjalny. W pracy socjalnej wykorzystuje się właściwe tej działalności metody i techniki, stosowane z poszanowaniem godności osoby i jej prawa do samostanowienia.

Praca socjalna świadczona jest osobom i rodzinom bez względu na posiadany dochód.